Technically...

Cũng là chuyện tin trên báo chí. Cách đây ít lâu chính quyền Mỹ đứng trước nguy cơ tạm ngưng hoạt động – shut down technically - nếu không thông qua được vấn đề ngân quỹ. Một tờ báo ngày của mình lên tin, viết “Nhà Trắng đóng cửa “kĩ thuật””, một tờ báo khác đề “chính thức đóng cửa”. Thật ra từ technically ở đây không liên quan gì đến chuyện kĩ thuật – nghĩa đen thui lui, mà đơn giản là đóng cửa thực sự, chính xác ngưng hoạt động. Đây là một nghĩa khác của từ technically ngoài nghĩa liên quan về mặt kĩ thuật, như trong cách nói: “Technically a criminal, but he felt he was just a victim ” – Rõ ràng đã phạm tội, nhưng hắn thấy mình chỉ là một nạn nhân”. Vì vậy phần biên tập tin của tờ báo thứ hai tự nhiên hơn. Có lẽ tờ thứ nhất để “kĩ thuật” trong ngoặc kép với hàm ý nghĩa bóng, nhưng tôi vẫn thấy tiếng Việt mình khó liên hệ nghĩa bóng của từ này, vì vậy mà mẩu tin thành ra có phần khó hiểu.

Có hai điểm khá thú vị khi chuyển ngữ: một là bạn đừng ngại nếu dùng một từ tiếng Việt nghe dường như cách xa cả mấy đời với nghĩa của từ gốc, vấn đề là nghĩa của cả câu, hoặc cả bài có được chuyển tải trọn vẹn hay không; và hai là nghĩa bóng của một từ tiếng Anh không phải bao giờ cũng gần gũi với người Việt mình (dù để trong ngoặc kép).